نهضت ملی مسکن در نیشابور، یکی از پروژه‌های کلان دولت برای تأمین مسکن اقشار فاقد خانه، در حال اجراست. این طرح به منظور توسعه شهری و کاهش مشکلات مسکن در شهرهای پرجمعیت طراحی شده و شامل ساخت واحدهای آپارتمانی و ویلایی برای متقاضیان واجد شرایط است. در حال حاضر ۳۳ هزار متقاضی در طرح ملی مسکن نیشابور وجود دارد که از این تعداد، ۱۷ هزار نفر تأیید نهایی شده و تعدادی از واحدها تحویل شده است. با این حال، پروژه با چالش‌هایی نظیر هزینه‌های بالا، مشکلات زیرساختی و عدم شفافیت در روند تحویل واحدها مواجه است. این گزارش به وضعیت پیشرفت پروژه‌ها، مشکلات متقاضیان و واکنش مسئولان می‌پردازد.
بلاتکلیفی متقاضیان نهضت ملی مسکن در نیشابور
در حالی که تحویل برخی پروژه‌های نهضت ملی مسکن در نیشابور آغاز شده، هنوز برخی متقاضیان در بلاتکلیفی به سر می‌برند و از عدم شفافیت در میزان آورده و زمان تحویل واحدها گلایه‌مندند.
یکی از متقاضیان که در سال ۹۹ ثبت‌نام کرده، می‌گوید: تاکنون ۵۳۰ میلیون تومان واریز کرده‌ام و بر اساس پیام دریافتی، باید تا ۱۵ اسفند ۱۴۰۳، ۱۲۰ میلیون تومان دیگر پرداخت کنم. با این حال، هنوز تعداد مراحل پرداخت و زمان تحویل واحدها مشخص نیست. این متقاضی، که پروژه‌اش تحت پیمانکاری بنیاد مسکن نیشابور است، می‌گوید: بارها از اداره راه و شهرسازی و بنیاد مسکن پیگیری کرده‌ایم، اما هیچ پاسخ شفافی دریافت نکرده‌ایم.
او تأکید می‌کند که پروژه‌های دیگری مانند ستاد فرامین امام، که همزمان با این پروژه شروع شده‌اند، در حال حاضر در حال تحویل به متقاضیان هستند.
متقاضی دیگری در نیشابور اظهار می‌کند: ما تاکنون حدود ۵۵۰ میلیون تومان پرداخت کرده‌ایم، ولی واحدهای پروژه هنوز دارای کمبودهای زیادی هستند. زیرساخت‌هایی مانند کابینت، پکیج گرمایشی و امکانات داخلی هنوز به‌طور کامل نصب نشده‌اند. او ادامه می‌دهد: مسئولان وعده نصب پکیج‌ها را داده‌اند، اما تاکنون فقط یک نمونه آزمایشی نصب شده و زمان تجهیز سایر واحدها نامشخص است.
این شهروند نیشابوری می‌گوید: بیشتر متقاضیان حدود ۵۵۰ میلیون تومان آورده پرداخت کرده‌اند و برای اقساط پروژه در دو سال اول باید ماهیانه ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بپردازند. از سال سوم، اقساط به ۱۳ میلیون تومان افزایش می‌یابد که با توجه به شرایط اقتصادی فعلی، فشار مالی سنگینی برای متقاضیان ایجاد کرده است.
تامین زمین برای پروژه‌های سایت فدک و دشت
برای پیگیری موضوع، با مرتضی دهنوی، رئیس اداره راه و شهرسازی نیشابور صحبت کردم. او اعلام کرد که در طرح نهضت ملی مسکن نیشابور، ۳۲ هزار و ۵۱۹ نفر ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد، ۱۶ هزار و ۱۰۷ نفر تایید نهایی شده‌اند. تاکنون برای چهار هزار و ۶۶۸ نفر زمین در سایت فدک (۳۶ هکتار) اختصاص یافته اما ۱۱ هزار و ۴۳۹ نفر همچنان در انتظار تامین زمین هستند.
دهنوی همچنین گفت که ۳ هزار و ۲۱۳ نفر در طرح جوانی جمعیت ثبت‌نام کرده‌اند که از این میان، هزار و ۹۶۰ نفر تایید نهایی شده‌اند. برای این متقاضیان، سایت ۴۳۵ هکتاری دشت در حال آماده‌سازی است.
وی درباره پیشرفت پروژه‌ها گفت: سایت فدک ۴۰ درصد، بنیاد مسکن ۵۰ درصد، پروژه ۱۸۰ واحدی سپاه ۹۰ درصد، پروژه ستاد فرامین ۹۷ درصد، پروژه ۸۸۰ واحدی پویان بتن ۴۲ درصد، پروژه ۱۸۰ واحدی رازی‌ساز ۵۶ درصد، پروژه ۴۸۰ واحدی رازی‌ساز ۱۷ درصد، پروژه ۴۸۰ واحدی برج فیروزه‌ای ۳۰ درصد، پروژه ۵۱۰ واحدی احیا مسکن ۲۷ درصد، پروژه ۲۹۵ واحدی آرتا ۱۲ درصد و پروژه ۲۴۰ واحدی آتی‌سازان ۱۳ درصد پیشرفت داشته‌اند.
دهنوی افزود که سایت دشت، برای ساخت واحدهای ویلایی یک طبقه طراحی شده و دارای ۲۲ درصد پیشرفت فیزیکی است. قرعه‌کشی برای متقاضیانی که ۴۰ میلیون تومان واریز کرده‌اند، انجام شده و تحویل زمین به‌زودی آغاز می‌شود. همچنین تحویل موقت واحدهای پروژه ستاد فرامین از ۴ اسفند شروع شده و تاکنون ۸۰ واحد به متقاضیان تحویل شده است. پس از رفع نواقص، تحویل قطعی انجام خواهد شد و ۱۲۰ واحد باقی‌مانده نیز ظرف هفته آینده تحویل می‌گردد.
شرایط و مشخصات پروژه مسکن ملی نیشابور
رئیس اداره راه و شهرسازی نیشابور اعلام گفت: پروژه مسکن ملی در سایت فدک شامل ۲۵۰۰ واحد ۹۰ متری و ۲۲۰۰ واحد با متراژ ۶۳ تا ۹۰ متر است. این تنوع در متراژ به منظور تأمین مسکن برای خانواده‌های با توان مالی محدود و درخواست واحدهای کوچکتر، بر اساس تصمیمات شورای مسکن شهرستان و استان ایجاد شده است.
دهنوی افزود: تمامی واحدها دارای پارکینگ اختصاصی و آسانسور بوده و مصالح استفاده‌شده براساس شیوه‌نامه‌های وزارت راه و شهرسازی انتخاب شده‌اند و از استانداردهای لازم برخوردارند.وی همچنین از ارائه وام بانکی ۵۵۰ میلیون تومانی برای هر واحد خبر داد و توضیح داد که مابقی هزینه‌ها توسط متقاضیان تأمین می‌شود و پرداخت‌ها به صورت ۵۰ میلیون تومان هر سه ماه انجام می‌گیرد. سیستم هوشمند سامانه با توجه به میزان واریزی‌ها، متقاضیان را امتیازبندی و در زمان انتخاب واحد، اولویت‌بندی می‌کند.
مسئولیت جبران خسارت‌ها با چه کسی است؟
رئیس اداره راه و شهرسازی نیشابور تأخیر در تکمیل پروژه و جبران خسارت ناشی از این مشکل را به عواملی مختلفی معطوف دانسته و می‌گوید: اگر تأخیر ناشی از کوتاهی پیمانکار یا شرکت باشد، مسئولیت جبران خسارت بر عهده خود آنها خواهد بود. در مواردی که تأخیر به دلیل عوامل بیرونی و غیرقابل‌پیش‌بینی مانند سرمای شدید که باعث توقف پروژه می‌شود، افزایش قیمت مصالح، یا قطعی گاز و برق باشد این هزینه‌ها به صورت ترکیبی بین دولت و مردم جبران خواهد شد.
دهنوی یکی از اقدامات مثبت در اجرای این پروژه را برعهده گرفتن امور مربوط به اخذ پروانه، تأمین انشعابات آب، برق و گاز، و آماده‌سازی سایت توسط دولت عنوان کرده و ادامه می‌دهد: این تصمیم باعث شده است که مردم درگیر مراحل اداری نشده و روند ساخت‌وساز با سرعت بیشتری پیش برود.
وی می‌گوید: پیش بینی می‌شود ۷۰ درصد واحدهای سایت فدک تا پایان سال ۱۴۰۴ تحویل داده شوند.
طرح نهضت ملی نیشابور رتبه نخست استان را کسب کرده است
معاون استاندار و فرماندار ویژه شهرستان نیشابور نیز با بیان اینکه نهضت ملی مسکن در نیشابور به عنوان یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های مسکن‌سازی استان خراسان رضوی در حال اجرا است، می‌گوید: این شهرستان از نظر تعداد واحدهای تحویلی و پیشرفت فیزیکی پروژه‌ها، رتبه نخست استان را به خود اختصاص داده است، اما با این حال، موانع قانونی و اجرایی همچنان برخی از بخش‌های پروژه را با چالش مواجه کرده است.
مهدی دونده در خصوص بررسی اعتراضات متقاضیان پروژه بنیاد مسکن، ادامه می‌دهد: در پی ابهامات و سوالات برخی متقاضیان، مقرر شده که آقای بهروان‌فر، معاون مسکن بنیاد مسکن استان خراسان رضوی، طی سفر به نیشابور در خصوص وضعیت پروژه توضیحات لازم را ارائه دهد.
موانع قانونی و وضعیت اراضی شرق جاده باغرود
وی یکی از چالش‌های اصلی طرح مسکن ملی نیشابور را وضعیت اراضی شرق جاده باغرود موسوم به اراضی سعیدی عنوان کرده و ادامه می‌دهد: قبلاً برای تأمین زمین توافقاتی انجام شده بود. اما به‌رغم بازدید وزیر جهاد کشاورزی و اعضای کمیسیون عمران مجلس، هنوز نتیجه‌ای قطعی حاصل نشده و به دلیل مانع قانونی ناشی از تبصره ۲ ماده ۹ قانون جهش تولید مسکن، این اراضی به محدوده شهری الحاق نشده‌اند.
دونده بیان می‌کند: این قانون بررسی کیفیت خاک را برای تغییر کاربری الزامی دانسته و با توجه به اینکه این اراضی دارای خاک مرغوب (درجه ۱ و ۲) هستند، تاکنون مجوز الحاق صادر نشده است.
بیش از ۱۲ هزار نفر در نیشابور در انتظار تأمین زمین برای طرح مسکن ملی
سیدیحیی سلیمانی نماینده مردم حوزه انتخابیه نیشابور در خصوص مسکن ملی نیشابور می‌گوید: در حال حاضر بیش از ۱۲ هزار نفر در نیشابور در انتظار تأمین زمین برای طرح مسکن ملی هستند، که تاکنون برای ۵ هزار متقاضی، زمین تامین شده است و تصمیم‌گیری در این زمینه در اختیار استانداری و اداره راه و شهرسازی قرار دارد.
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی ادامه می‌دهد: به‌منظور بررسی و رفع موانع، مقرر شده است که جلسه‌ای در وزارت راه و شهرسازی با حضور معاون مسکن این وزارتخانه برگزار شود تا درباره موضوعات مختلفی ازجمله؛ تأمین زمین، نحوه پیشرفت پروژه‌ها، مطالبات پیمانکاران، تأمین زیرساخت‌ها بحث و تبادل نظر صورت گیرد.
سلیمانی با اشاره به اینکه در صورت عدم تایید اراضی سعیدی، دو گزینه در دستور کار قرار دارد، می‌گوید: در این زمینه تخصیص زمین از اراضی ملی متصل به محدوده خدماتی یا حریم شهر نیشابور به امور اراضی و جهاد کشاورزی استان ارجاع شده که این نهاد‌ها یک ماه فرصت دارند تا زمین مناسبی معرفی کنند.
وی بیان می‌کند: همچنین باید پیگیر خرید زمین از مالکان خصوصی در صورت عدم موفقیت در تأمین زمین دولتی باشیم که با این حال، این گزینه نیز با چالش‌هایی روبه‌رو است و نیاز به بررسی بیشتر دارد.
سخن آخر:
با وجود پیشرفت‌های قابل توجه در برخی بخش‌های پروژه نهضت ملی مسکن نیشابور، کماکان چالش‌های مرتبط با تأمین زمین برای متقاضیان باقی‌مانده و موانع قانونی در تغییر کاربری اراضی شرق جاده باغرود همچنان به عنوان مهم‌ترین موانع اجرای این طرح مطرح است که حل این چالش‌ها نیازمند هماهنگی بین وزارتخانه‌های راه و شهرسازی، جهاد کشاورزی و مجلس است. الحاق اراضی سعیدی و ساماندهی طرح جامع، دو عامل کلیدی برای کاهش فشار بر بازار مسکن این شهر هستند.در صورت عدم توجه فوری به این مهم، افزایش قیمت مسکن در نیشابور و نارضایتی اجتماعی تشدید خواهد شد.
از طرفی در خصوص مسائل مربوط به پیشرفت احداث واحدها، متقاضیان انتظار دارند که مسئولین در سریع‌ترین زمان ممکن به این مشکلات پاسخ دهند و زمان تحویل واحدها و میزان هزینه‌های باقی‌مانده را به صورت شفاف اعلام کنند.
خبرنگار: انسیه سعادتی
